Dziękujemy za podpisanie petycji.

30 sierpnia Minister Zdrowia Izabela Leszczyna wydała skandaliczne "Wytyczne dla lekarzy i podmiotów leczniczych ws. dostępu do procedury przerwania ciąży", których stosowanie w praktyce oznaczałoby legalizację aborcji na życzenie przez cały okres ciąży.

W świetle wydanych przez Minister Zdrowia wytycznych do przeprowadzenia aborcji z przesłanki zdrowotnej wystarczyć ma jedno zaświadczenie wystawione przez lekarza specjalistę w swojej dziedzinie, który stwierdzi wystąpienie zagrożenia dla zdrowia kobiet. Lekarz - ginekolog ma nie mieć możliwości podważenia tego zaświadczenia, poproszenia o opinię innego lekarza czy zwołania konsylium.

Minister Zdrowia ogłaszając wytyczne wprost przyznała, że jej celem jest to, by do przeprowadzenia aborcji miało wystarczyć jedno zaświadczenie wystawione przez lekarza-psychiatrę, który stwierdziłby, że wystąpiło zagrożenie dla zdrowia psychicznego. Minister przekonywała, że lekarz-psychiatra to taki sam lekarz jak każdy inny. Jednak trudno nie zauważyć, że "zagrożenie zdrowia psychicznego" jest kategorią bardzo trudno mierzalną, a psychiatrzy radykalnie różnią się oceną wpływu ciąży i aborcji na zdrowie psychiczne kobiet. Co za tym idzie, opieranie się tylko na jednej  opinii psychiatry, w sprawie decydującej o losach życia dziecka, musi budzić sprzeciw. Wiadome jest bowiem, że część psychiatrów przesiąkniętych jest ideologią aborcyjną i każdą niechcianą ciążę postrzegają jako obciążenie dla psychiki. Wymuszanie na lekarzach dokonywania aborcji na podstawie zaświadczenia od takich psychiatrów w praktyce oznaczałoby legalizację aborcji na życzenie. System przypominałby ten, który funkcjonuje w Anglii i Walii, gdzie choć formalnie prawo nie pozwala na aborcję na życzenie, to co roku zabijanych jest ponad 200 tysięcy dzieci. 98% aborcji zgłaszanych jest jako wykonane z powodu zagrożenia dla zdrowia psychicznego kobiety.

Trybunał Konstytucyjny w wyrokach z 28 maja 1997 r.  sygn. akt K 26/96) i  22 października 2020 r. (sygn. akt K 1/20) orzekł, że "dziecko jeszcze nieurodzone, jako istota ludzka – człowiek, któremu przysługuje przyrodzona i niezbywalna godność, jest podmiotem mającym prawo do życia", gwarantowane przez art. 38 Konstytucji.  W kolejnych wyrokach Trybunał wskazywał ponadto, że wyjątki od prawnej ochrony życia, muszą być interpretowane ściśle. "Każdy wypadek ograniczenia prawnej ochrony życia ludzkiego - w stosunku do standardów ogólnych - musi być traktowany jako środek o charakterze ultima ratio" - orzekł Trybunał Konstytucyjny w w wyroku z 30 września 2008 r., sygn. K 44/07. Zagrożenie dla zdrowia kobiety, aby mogło być uzasadnieniem dla aborcji, musi być więc realne i poważne.  W innym przypadku, a w szczególności wykonywania aborcji na podstawie zagrożenia zdrowia psychicznego, prowadziłoby to - de facto - do aborcji na życzenie, co już w 1997 r. Trybunał uznał za sprzeczne z Konstytucją.

Warte podkreślenia jest też to, że wyroku z 1997 r. Trybunał Konstytucyjny wprost uznał dokonywanie aborcji ze względu zły stan psychiczny matki wywołany ciążą jako niezgodny z przepisami konstytucyjnymi.  Trybunał zakwestionował wówczas przepisy pozwalające na aborcję ze względu na "ciężkie warunki życiowych" lub "trudną sytuację osobistej kobiet", utożsamiając to drugie pojęcie ze złym stanem psychicznym matki. "W przypadku zaś trudnej sytuacji osobistej najprawdopodobniej chodziło ustawodawcy o określony stan psychiczny związany z faktem zajścia w ciążę. Stan, który może wynikać z zakłócenia na tym tle określonych relacji z innymi osobami (zarówno członkami rodziny jak i z otoczeniem), bądź też powstający w związku z koniecznością ograniczenia realizacji określonych potrzeb kobiety, w tym przysługujących jej praw i wolności osobistych (…) Czy tak sformułowana przesłanka może jednak na gruncie konstytucji usprawiedliwić pozbawienie życia dziecka poczętego? Należy stwierdzić, że nie jest to możliwe" – orzekł Trybunał.

"W tej chwili, skoro nie możemy szeroko otworzyć tej bramy w Sejmie, to otwieramy furtki (...), interpretujemy ustawę dokładnie odwrotnie od tego, co robił PiS. My tę ustawę interpretujemy tak, aby zapisy ustawy umożliwiły możliwie najszerszy dostęp do aborcji (...)" - powiedział premier Donald Tusk podczas konferencji prasowej, na której ogłoszono wytyczne. Przypominamy, że Rząd nie może interpretować ustawy, tak jak mu się podoba. To nie rząd dokonuje wykładni prawa, ale sądy. Tymczasem interpretacja zastosowana w wytycznych Minister Zdrowia stoi w całkowitej sprzeczności z 30 letnią linią orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego.

Dodać trzeba, że wytyczne Minister Zdrowia naruszają nie tylko prawo do życia nienarodzonych dzieci, ale także prawa lekarzy i dyrektorów szpitali. Lekarz-ginekolog oraz dyrektor szpitala odpowiadają zawodowo i karnie za przeprowadzane zabiegi, nie mogą być więc pozbawieni podmiotowości. Muszą mieć prawo zweryfikowania zaświadczenia wystawianego przez lekarza z innej placówki medycznej, gdy będą przekonani, że nie oddaje ono stanu rzeczywistego. Co więcej lekarz i dyrektor szpitala nie mogą być zmuszani do przeprowadzania aborcji na życzenie także ze względu na gwarantowaną przez Art 53. Konstytucji i potwierdzoną w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2015 r. (sygn. akt K 12/14) wolność sumienia. 

Choć wytyczne formalnie nie należą do aktów normatywnych i nie zwalniają lekarzy  z odpowiedzialności zawodowej i karnej za zabicie nienarodzonego dziecka w przypadkach nie mających uzasadnienia, to jednak zawierają rozwiązania, które będą kształtować postawy lekarzy i dyrektorów szpitali. Premier Donald Tusk wprost przyznał, że wytyczne mają wystarczającą rangę by zmienić realia. "Zobaczymy to w praktyce za kilkanaście miesięcy, że to jest rewolucyjna zmiana" - powiedział. Ze względu na to, iż wytyczne kształtują sferę praw i wolności, podlegają ocenie przez Trybunał Konstytucyjny zgodności z Konstytucją oraz obowiązującymi ustawami. Prosimy o ich zaskarżenie, jako stojących w oczywistej sprzeczności z art. 38 Konstytucji gwarantującym każdemu człowiekowi prawo do życia oraz z ustawą z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.